Η Φωτό Μου

Καθημερινά... με τον Πάνο Αϊβαλή // Επικοινωνία στο email: arkadikovima@gmail.com

et in Arcadia ego



"Χαίρε Ω Χαίρε Ελευθερία" Δ. Σολωμός
28η Οκτωβρίου 1940 - 28η Οκτωβρίου 2017
Τιμούμε τους μαχητές φαντάρους που πολέμησαν στο Αλβανικό μέτωπο, δίνοντας και την ζωή τους στην ιδέα της Ελευθερίας.... Στην μνήμη του Παναγιώτη του Πέτρου Τσαρμπού [από την Καρύταινα] που γύρισε λαβωμένος στο πόδι από το μέτωπο. Αιωνία του η μνήμη.....

Δευτέρα 29 Οκτωβρίου 2018

Ο Πλάτανος Κυνουρίας είναι αυτό ακριβώς που ζητάς για μια εκδρομή έξω από τα καθιερωμένα - Σκαρφαλωμένος στο κλείσιμο μιας μικρής καταπράσινης χαράδρας του Πάρνωνα

  ΓΙΑ ΝΑ ΓΝΩΡΙΣΟΥΜΕ ΤΟΝ ΤΟΠΟ ΜΑΣ  

Μόλις 180 χλμ από την Αθήνα υπάρχει ένα άγνωστο μαγικό χωριουδάκι γεμάτο πηγές, καταρράκτες και βλάστηση που οργιάζει

Σκαρφαλωμένος στο κλείσιμο μιας μικρής καταπράσινης χαράδρας του Πάρνωνα.
Ο Πλάτανος Κυνουρίας είναι αυτό ακριβώς που ζητάς για μια εκδρομή έξω από τα καθιερωμένα.
Το χωριό έχει κηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός και το γιατί δεν χρειάζεται να το αναζητήσει κανείς. Αρκεί ένας μικρός περίπατος στα πλακόστρωτα δρομάκια και μια εξερεύνηση στην πλούσια βλάστηση περιφερειακά που –ευτυχώς- δεν τάραξε ανθρώπου χέρι.
Το χωριό σε ξεγελά. Το υψόμετρό του φθάνει μόλις στα 450 μέτρα, αλλά από την πάνω μεριά, νιώθεις ότι βρίσκεσαι σε κορυφή. Από την κάτω μεριά, πάλι, νομίζεις ότι η γη θα σε καταπιεί μέσα στην πρασινάδα των φαραγγιών της.
Απέχει 180 χλμ. από την Αθήνα, και φτάνεις εύκολα εκεί, μέσα από καταπράσινες διαδρομές.
Γνωστό το χωριό για το μικροκλίμα του και για το νερό του. «Σαν του Πλάτανου το νερό δε θα βρεις σ’ άλλα μέρη. Με μια γουλιά δε θες γιατρό, με δυο βρίσκεις ταίρι».
Ο παλιός νερόμυλος η πέτρινη βρύση, η επιβλητική εκκλησία, τα σοκάκια, ο Πύρος του Μοίρα που συναντά όποιος φτάνει στο χωριό προσφέρουν εικόνες που ξεκουράζουν και γαληνεύουν μυαλό και ψυχή.
Μπαίνοντας στο χωριό συναντάς τις Χαρές. Οι Χαρές είναι ο καταρράκτης στην είσοδο του χωριού. Χαρές, διότι εκεί έπλεναν τα προικιά τα κορίτσια πριν από τον γάμο τους.
Και από πάνω, η νεροτριβή του χωριού, που λειτουργεί. Ευθεία, από πάνω σου, η Αγία Άννα, προστάτιδα του χωριού, με τη μικρή πλατεία της που τη στολίζει ένα και μοναδικό ψηλό κυπαρίσσι.
Θα ανεβείς σκαλιά γιατί αυτοκίνητο δεν περνάει στο χωριό. Γι’ αυτό και οι κάτοικοί του δεν έχουν αποχωριστεί τα άλογα, τα μουλάρια και τα γαϊδούρια τους. Κάτω από την Αγία Άννα, υπάρχει το παλιό παραδοσιακό καφενείο με τη μικρή αυλή με την κληματαριά.
Είτε πας προς τα πάνω είτε προς τα κάτω, σαν διάφανο φίδι τον δρόμο σού δείχνει ένα αυλάκι με νερό τρεχούμενο. Νερό στον Πλάτανο μπορείς να πιεις από παντού, είναι από τη φύση του πεντακάθαρο.
Κατηφορίζοντας, από την είσοδο του χωριού, μπαίνεις σε περιπέτειες. Ο μικρός καταρράκτης καταλήγει σε λίμνες και φαράγγια, και σε ένα πέτρινο μονότοξο γεφύρι. Και παντού στο πλάτωμα θεόρατα πλατάνια, τα φύλλα και τα κλαριά τους με τον άνεμο παίζουν παράξενη μουσική.
Τα σπίτια του χωριού είναι χτισμένα το ένα δίπλα στο άλλο, σαν μελισσοφωλιά. Πέτρινα και κέραμοσκέπαστα, με μικρές αυλές. Δεν θα διψάσεις πουθενά, καθώς μικρές βρύσες υπάρχουν παντού.
Στον Πλάτανο αγαπάνε τον Έρωτα. Του έχουν φτιάξει και γιορτή. Κάθε Αύγουστο, με το μεγάλο φεγγάρι, διοργανώνουν τα Πανσελήνια ή αλλιώς τις γιορτές των Φεγγαριών, των Νερών και των Ερώτων. Εξάλλου, πριν από χρόνια, το ίδιο το χωριό αυτοανακηρύχθηκε Αυτόνομη Ερωτική Δημοκρατία Πλατάνου.
Αν αγαπάς την περιπέτεια, ο καταρράκτης της Λεπίδας με ύψος 70 μέτρα ρίχνει το νερό του σε φαράγγι που μπορείς με τον κατάλληλο εξοπλισμό να διασχίσεις.
Οι διαδρομές για τους περιπατητές είναι ακαταμάχητες, μέσα από τα έλατα και τα πλατάνια.
Και όταν χειμωνιάζει.. ο Πλάτανος γίνεται ακόμη πιο όμορφος.
Πηγή : newsitamea.gr

Παρασκευή 12 Οκτωβρίου 2018

Στη Νέα Υόρκη το 74ο Συνέδριο της Παναρκαδικής Ομοσπονδίας Αμερικής

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

Το 74ο Συνέδριο της Παναρκαδικής Ομοσπονδίας Αμερικής θα πραγματοποιηθεί από την Πέμπτη 15 έως την Κυριακή 18 Νοεμβρίου 2018, στο ξενοδοχείο La Guardia Airport Marriot της Νέας Υόρκης.
Το Συνέδριο διοργανώνεται υπό την αιγίδα της Ανατολικής Περιφέρειας της Παναρκαδικής Ομοσπονδίας Αμερικής (Π.Ο.Α.) και φιλοξενείται από τους τρεις Αρκαδικούς Ομογενειακούς Συλλόγους "Γέρος του Μοριά", "Επαρχία Κυνουρίας" και "Αθηνά" που εδρεύουν στην Νέα Υόρκη.
Να αναφέρουμε ότι κυβερνήτης της Ανατολικής Περιφέρειας της Π.Ο.Α. είναι ο συμπατριώτης μας ομογενής από τα Πούλιθρα κ. Γεώργιος Ξερακιάς, πρόεδρος του Συλλόγου "Αθηνά", ενώ πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του Συνεδρίου ο πρώην πρόεδρος της Π.Ο.Α. κ. Δημήτριος Φίλιος.

___________

Παρασκευή 5 Οκτωβρίου 2018

ΑΡΧΑΙΑ ΤΕΓΕΑ - Η σημαντικότερη πόλη της Αρκαδίας στην αρχαιότητα

₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪ ΑΡΧΑΙΑ ΤΕΓΕΑ ₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪
Η σημαντικότερη πόλη της Αρκαδίας στην αρχαιότητα
₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪.₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪.₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪

Σύμφωνα με τα ιστορούμενα του Παυσανία η Τεγέα πήρε το όνομά της από τον Tεγεάτη, γιο του Λυκάονα, που ήταν ο μυθικός βασιλιάς της προϊστορικής Αρκαδίας. Η λέξη, όμως, παράγεται από το τέγος (tegum)= στέγη , που σημαίνει τόπο στεγασμένο ή που κείται ψηλά και περιφράσσεται από όλα τα σημεία. 
Η περιοχή περιελάμβανε εννέα δήμους, οι οποίοι το 480 προ Χριστού συγκρότησαν συνοικισμό με μία βουλή και ένα βουλευτήριο πού το προστάτευαν με ισχυρό τείχος, τμήματα του οποίου βρήκε ο Φουζέρ και ο Μπεράρ στις ανασκαφές που έκαναν εκεί. Και είναι αναντίρρητο ότι τα εορταζόμενα Αλεξαία απηχούν την ανάμνηση αυτού του γεγονότος. Η Τεγεάτις χώρα ήταν ονομαστή από τους απώτερους προϊστορικούς χρόνους και οι μύθοι του Καλυδωνίου Κάπρου και της θήρας του, των μεγάλων μορφών της Αταλάντης, του Αγγαίου και του Κηφέως, η συμμετοχή του Αγγαίου στην Αργοναυτική εκστρατεία απηχούν την ύπαρξη σπουδαίας περιοχής και μεγάλου πολιτισμού. 
Κατά τους προϊστορικούς επίσης χρόνους η Τεγέα ή καλύτερα η τέλεια της χώρα είχε μεγάλο πολιτισμό. Ο όμηρος αναφέρει ότι ο Τεγεάτης Αγαπήνορας οδήγησε τους Αρκάδες στην εκστρατεία κατά της Τροίας και επιστρέφοντας αποίκησε την Κύπρο στην οποία αναπτύχθηκε ο αχαϊκός πολιτισμός. Άλλωστε η μυθολογία θέλει τους Τεγεάτες οικιστές της Κυδωνίας και της Γόρτυνας της Κρήτης. 
Οι φίλες της Τεγέας, όπως παρουσιάζονται στις σωζόμενες επιγραφές και μνημονεύονται από τον Παυσανία, που προέκυψαν από το συνοικισμό, οφείλουν το όνομά τους από τον τόπο διαμονής των Τεγεατών στην ευρύτερη χώρα που κατοικούσαν. Ήσαν οι Κλαριώτις φυλή η Ιπποθοίτης, η Απολλωνιάτις και η Αθανιάτις. Η Κλαριώτις κατοικούσε τον Κλάριον λόφο που στα προϊστορικά χρόνια υπήρξε η ακρόπολη της Τεγέας. Η Σπάρτη, που δέχτηκε Δωριείς δεν έπαψε ποτέ να αγωνίζεται για την κατάκτηση της εύφορης. Τεγεάτιδος, αλλά πολλές φορές δοκίμασε την πικρία της αποτυχίας. Όμως το 469, οι Τεγεάτες νικήθηκαν από τους Λακεδαιμόνιους και παρέμειναν στη συμμαχία τους μέχρι τη μάχη των Λεύκτρων. Οι Τεγεάτες επίσης έλαβαν μέρος σε όλες τις ένδοξες μάχες εναντίον των περσών και ιδιαίτερα στον Μαραθώνα και στις Πλαταιές. 
Η Τεγέα κατελήφθη από τους Ρωμαίους. Ο Οκταβιανός Αύγουστος που πήγε εκεί αφαίρεσε από το ναό της Αλέας Αθηνάς το άγαλμα της και τα δόντια του Καλυδώνιου Κάπρου, που κοσμούσαν, κατά τον Παυσανία, τον χάριέστατο αυτό ναό της Αθηνάς. Από τότε Τεγέα αναφέρεται μεταξύ των σπουδαιότερων πόλεων της Πελοποννήσου και βρίσκεται σε ακμή μέχρι την εισβολή των Σλάβων στην Πελοπόννησο. Έπειτα πέφτει στην αφάνεια και αντί για αυτή δημιουργείται το Νύκλι. Κατά τους βυζαντινούς και ιδιαίτερα στα χρόνια της φραγκοκρατίας, θεωρείται η αξιολογότερη πόλη της Πελοποννήσου. Γύρω στο 1295 πόλη κυριεύεται και οι κάτοικοι της δημιουργούν το Μουχλί, ισχυρό φρούριο αντίστασης κατά των τούρκων, πάνω σε λόφο δύσβατο ερυμνό. 
Πρέπει εδώ να αναφερθούν μερικά ονόματα Τεγεατών πού διέλαμψαν στα γράμματα και στις τέχνες. Πρόκειται για τον τραγικού ποιητή Αρίσταρχο, του οποίου αποσπάσματα της τραγωδίας του «Αχιλλέας» διασώζονται σήμερα, τον ιστορικό Αρίαιο, του οποίου επίσης διασώζεται τεμάχιο της ιστορίας του και τη μεγάλη ποιήτρια Ανίτη, την οποία «θήλυ Ομηρο» ο Αντίπατρος ο Θεσσαλονικέας ονόμασε. Της ποιήτριας αυτής διεσώθησαν αρκετά επιγράμματα, που διακρίνονται για το κάλλος και την λυρική διάθεση. Επίσης Τεγεάτης θεωρείται ο λυρικός ποιητής Κλονάς, που έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στη Θήβα. Πρέπει Να αναφέρουμε και το όνομά τουΤεγεάτη αγαλματοποιού Ενδοίου που έζησε τον έκτο προ Χριστού αιώνα.

₪₪₪₪₪₪₪₪₪ Α Ρ Χ Α Ι Α  Μ Ν Η Μ Ε Ι Α ₪₪₪₪₪₪₪₪
₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪ ΑΓΟΡΑ ₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪

Βρισκόταν στη μέση της πόλης σε σημείο που απείχε από την Επισκοπή 140 περίπου μέτρα. Οι ανασκαφές των γάλλων αρχαιολόγων, που έγιναν εκεί το 1888 απεκάλυψαν την βορειοδυτική πλευρά της και ήρθαν στο φως θεμέλια και κιονόκρανα ιωνικού και Κορινθιακού ρυθμού. Ακόμα ήρθε σε φως μία πλάκα που έφερνε οπές πάνω στην οποία εικονιζόταν τα μέτρα και τα σταθμά της αγορανομίας της πόλης. Οι ίδιες ανασκαφές έφεραν στο φως μία Στοά οψοπωλείου και κτίριο ρωμαϊκής εποχής, τού οποίου το δάπεδο απεικονίζει τους καλούς Καιρούς. Σύμφωνα με τον Παυσανία η αγορά ήταν γεμάτη από οικίες και μνήματα, μεταξύ των οποίων και του Τεγεάτη και της συζύγου του Μαιράς. Ακόμη το μνήμα του Αλεού και του Εχέμου. Κοσμούσαν, εξάλλου, την αγορά στήλες που παρίσταναν τον Έχεμο να μονομαχεί με τον Δωριέα Ύλλο, τον Αντιφάνη, τον Τιρωνίδα, τον Πυρρία και τον Κρίσο,νομοθέτες των Τεγεατών.

  
₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪ ΘΕΑΤΡΟ ₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪


Βορειοανατολικά της αγοράς βρισκόταν το θέατρο, πάνω στα ερείπια του οποίου χτίστηκε ο βυζαντινός ναός της κοιμήσεως της Θεοτόκου. Το θέατρο ήταν ρωμαϊκής εποχής και οφείλει την ύπαρξή του στον βασιλέα της Συρίας Αντίοχο τον Δ` τον Επιφανή, που έζησε τον δεύτερο προ Χριστού αιώνα. Η βυζαντινή εκκλησία χτίστηκε κυρίως με το οικοδομικό υλικό του θεάτρου. Στο αρχαιολογικό μουσείο της Τεγέας φυλάσσονται σήμερα δύο μεγαλοπρεπείς θρόνοι που ανήκουν κατά πάσα πιθανότητα στην πρώτη σειρά των εδωλίων του θεάτρου.

₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪  ΓΥΜΝΑΣΙΟ ₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪

Πρέπει να βρισκόταν σε μικρή απόσταση βορειοδυτικά της σημερινής παλαιάς Επισκοπής. Ανακαλύφθηκε μέρος του δαπέδου στρωμένο με πλίνθους και κυκλοτερής τοίχος μέ κονίαμα.

₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪ ΣΤΑΔΙΟ ₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪

Κοντά στο ναό της Αλέας Αθηνάς βρισκόταν το στάδιο στο οποίο οι Τεγεάτες τελούσαν τα Αλεαία και τα Αλώτια, τα πρώτα για την ανάμνηση του συνοικισμού των δήμων και τα δεύτερα για τη νίκη τους με τους Λακεδαιμόνιους. Στα ρωμαϊκά χρόνια τελούσαν εκεί και τα Ολύμπια. Ο Παυσανίας τό αναφέρει.

₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪  ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟ ₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪

Βρισκόταν κατά πάσα πιθανότητα έξω από τα τείχη κοντά στο ναό της Αγίας Κυριακής του Ιμπραήμ- εφέντη. Εκεί βρέθηκαν οστά πολεμιστών που έπεσαν σε μάχη και τάφηκαν τιμητικά. Το νεκροταφείο αυτό ανήκε στήν Ιπποθοίτιδα φυλή. Άλλο νεκροταφείο, πού ανήκε στην Κλαριώτιδα φυλή, ήρθε στο φως κοντά στον άγιο Σώστη και ένα ακόμη στα Αχούρια, που ανήκε στην Απολλωνιάτιδα φυλή.

₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ ₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪

Λίγα νομίσματα της ελληνικής αρχαιότητος βρέθηκαν και λίγα της ρωμαϊκής εποχής. Σε αυτά παριστάνεται η Αθήνα και η γλαύκα. Πολλά, όμως, νομίσματα της βυζαντινής εποχής βρέθηκαν, χάλκινα και ασημένια. Από τα αρχαία νομίσματα το σπουδαιότερο είναι εκείνο που απεικονίζει τον Ερμή με έναν Κύνα και άλλο ένα που φέρει στεφάνι δάφνης και είναι της αχαϊκής συμπολιτείας.

₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪ ΝΑΟΣ της ΑΛΕΑΣ ΑΘΗΝΑΣ ₪₪₪₪₪₪₪₪

Ο μεγαλύτερος και ο καλύτερος κατά τον Παυσανία, από τους ναούς της Πελοποννήσου, που χτίστηκε πάνω στα ερείπια παλαιότερου που κάηκε, γύρω στα 395 προ Χριστού. Η περίσταση , Ο πρόναος και ο οπισθόδομος ήταν δωρικού ρυθμού. Το εσωτερικό τού σηκού κοσμούσαν ημικίονες Κορινθιακού ρυθμού καιο εσωτερικός τοίχος του ναού είχε διακόσμηση ανάγλυφη καθώς και η οροφή της περίστασης. Τα αετώματα ήταν σπουδαιότατα και ξεπερνούσαν σε ωραιότητα τα άλλα μέρη του ναού. Το ανατολικό αέτωμα παρίστανε την θήρα του Καλυδώνιου Κάπρου και το δυτικό τον αγώνα του Τήλεφου ενάντια στον Αχιλλέα. Ο Τήλεφος ήταν ένας ήρωας της θυγατρικής μυθολογίας, γιος της Αυγής και του Ηρακλή. Η κόρη του Αλεού Αυγή έσμιξε ερωτικά με τον Ηρακλή και το παιδί το εξέθεσαν στον Παρθένιο όρος για να αποφύγει την τιμωρία του Αλεού. Τον μύθο αυτό εικονίζει και εξαίρετος πίνακας ζωγραφικός από την Πέργαμο, που παριστάνει τον Ηρακλή να βρίσκει τον μικρό γιο του Τήλεφο στο Παρθένιο και να θηλάζει αυτόν ένα ελάφι. Η μεγαλοπρεπής μορφή που εικονίζεται επίσης στον πίνακα είναι η Αρκαδία. Κοντά στον Ηρακλή ένας αετός και ένα λιοντάρι. Τού Ναού σώζονται οι περισσότεροι σπόνδυλοι των κιόνων, πολλά κιονόκρανα και άλλα αρχιτεκτονικά μέλη. Από τα αετώματα διεσώθησαν ελάχιστα κομμάτια και τώρα βρίσκονται στο αρχαιολογικό μουσείο της Τεγέας.

₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪ ΑΛΛΑ ΕΡΓΑ ΤΕΧΝΗΣ ₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪

Στο μουσείο της Τεγέας παρένθεση διανύει) βρίσκονται διάφορα ευρήματα από τις ανασκαφές. Πολλά όμως έργα βρίσκονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο για καλύτερη διαφύλαξη και συντήρηση. Από αυτό πρέπει να αναφέρουμε τα ακόλουθα 

Α). Από τον ναό της Αθηνάς και τού Ποσειδώνα μικρά ομοιώματα αγγείων, χάλκινα ομοιώματα πτηνών, ζώων και ανθρώπων και πολλές πόρπες. 
Β). Από τον προϊστορικό οικισμό των Αγιοργίτικων, πολλά θραύσματα αγγείων γεωμετρικής εποχής και πολλά εδώλια. Αυτά εικονίζουν οι γυναικείες μορφές πρώτη θεότητα όρθιες οι καθημερινές και τι να πήγαινε χάρτινα.


₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪ ΣΤΗΛΕΣ ₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪


επιτύμβιες. Χαρακτηριστική ταινία που εικονίζει δύο νεκρούς σε στάση χαιρετισμού.
Δ) στήλη έχει. Εμφανίζεται ο μυθικός βασιλιάς ένοπλος με ξίφος και ασπίδα σε στάση επιθετική. 
Ε,) Μορφή λιονταριού και Λέαινα και στήλη εικονίζει τον Διόνυσο τον Ηρακλή και την Αρτέμιδα.


₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪ ΣΤΗΛΗ ΠΑΝΟΣ  ₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪


Ο αρκαδικός θεός στηρίζεται σε δέντρο και μία αίγα κάθεται κοντά στα τραγοπόδαρα. Η μορφή του είναι γελαστή. 

₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪  ΣΤΗΛΗ ₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪

Ασκληπιού. Μία από αυτές προδίδει την τέχνη του Σκόπα. Από τα αετώματα του ναού της αλέας σώζονται κεφάλι του Και δύο κεφαλές μαχητών στις οποίες έκδηλος είναι ο πόνος και το πένθος. Τα έργα αυτά βρίσκονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών. Στο αρχαιολογικό μουσείο Τεγέας βρίσκεται η κεφαλή του Ηρακλή με βαθιούς οφθαλμούς και στόμα ανοιχτό, στοιχεία δηλωτικά της τέχνης του Σκόπα. Ακόμη πρέπει να μνημονεύσουμε το αγαλματίδιο της Αταλάντης και ένα άγαλμα του μικρού που παριστάνει την νίκη αποτελεί. Το σπουδαιότερο, βέβαια, έργο είναι Η κεφαλή της ΥΓΕΙΑΣ, που βρίσκεται τώρα στο εθνικό μας μουσείο, μετά από κάποια περιπέτεια που είχε από αρχαιοκάπηλους. –


ΠΗΓΗ: “Aρκαδικά Σύμμεικτα» Κώστας Π. Πανόπουλος
Εκδόσεις; “OΔΟΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ» 2004


Τετάρτη 26 Σεπτεμβρίου 2018

Σαμαράδες ("Αλμπάνηδες") Καροποιοί-Γύφτοι (σιδεράδες)

ορφεας λαοκοων
Ορεινή Αρκαδία

ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΖΩΑ (ΑΛΟΓΟ-ΓΑΙΔΟΥΡΙ-ΜΟΥΛΑΡΙ,ΤΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΤΟΥ ΣΑΜΑΡΑ, ΚΑΡΟΠΟΙΟΥ, ΓΥΦΤΟΥ, ΒΙΟΛΟΓΙΑ-ΙΣΤΟΡΙΑ –ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ ΑΥΤΩΝ)

Μέχρι την εποχή του 1960 η κάθε οικογένεια του χωριού είχε τα ζώα της, το φούρνο της, το αλεύρι της, τα σύκα της, το πηγάδι της, το λινό της, την τρίφτα της, τις αποθήκες της, το κήπο της ,το μπαξέ της, τα όσπρια της, το κρέας της, τις ελιές της, το κρασί της, το τουρσί της, το παστό της και όλα τα αρωματικά-φαρμακευτικά φυτά της μάνας γης, χωρίς φυτοφάρμακα και ορμόνες. H αυτάρκεια ήταν πλήρης και η παραγανάλωση δεν επηρεαζόταν ούτε από το πληθωρισμό, ούτε από το χρήμα. Αργότερα όλα αυτά περιορίστηκαν, και το χωριό με την ύδρευση, το αυτοκίνητο, την τηλεόραση, άρχισε να αστικοποιείται. Σταμάτησαν στις ρούγες και τα πηγάδια τα κουτσομπολιά, που ήταν τόπος και χώρος επικοινωνίας-ψυχοθεραπείας, οι παρέες με το χορό και το τραγούδι σταμάτησαν οριστικά, τα αυθόρμητα ομαδικά παιχνίδια στην αλάνα, ανά τας αγυιάς και ανά τας ρύμας αντικαταστάθηκαν από τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και η συγγένεια πλέον με τα γλέντια και γιορτάσια σταμάτησαν. Οι σεμπριές και οι δανεικαριές τώρα δεν υπάρχουν , κλείστηκε ο καθένας στον εαυτό του και με το φωτογραφικό υλικό θυμίζουμε τις παλιές καλές εποχές του χωριού μας προσπαθώντας να κάνουμε πιο ανθρώπινη τη σκέψη, πιο ζεστή τη φωνή και πιο ειλικρινή την καλημέρα. Τέλος να προσπαθήσουμε να γίνουμε του «είναι και του γίνεσθε» και όχι του «δήθεν και του φαίνεστε».
Με τον αστικό τρόπο ζωής καταργήθηκαν και πολλά επαγγέλματα. Από τα επαγγέλματα που «χάθηκαν» στις ημέρες μας ήταν και του καροποιού, γύφτου και σαμαρά ο οποίος έφτιαχνε τα σαμάρια για τα άλογα, τα γαϊδούρια και τα μουλάρια, που ήταν τα μεταφορικά μέσα της εποχής μαζί με τα κάρα .
~~~~~~~
Σαμαράδες ("Αλμπάνηδες") Καροποιοί-Γύφτοι (σιδεράδες)


Στα εργαστήριά τους (σαμαράδικα - αλμπάνικα) κρέμονταν απαραίτητα στους τοίχους τα παραδοσιακά υλικά και εργαλεία 
Τα διάφορα εργαλεία του σαμαρά ήταν
Δυο διαφορετικά σκαμνιά, ένα για τη στρώση του σαμαριού και ένα για το ξύλινο τμήμα του σαμαριού.
Το αμόνι, σκεπάρνι, τρυπάνι, ξυλοφάι
Τα δέρματα
το ξύλο μουριάς ή από πλατάνι που κατασκεύαζαν το σαμάρι και στην Ήπειρο χρησιμοποιούσαν και την οξυά. Έχουμε φωτογραφήσει το ξύλινο σαμάρι με τα εξαρτήματά του
η μέγκενη
τα ακόνια 
το βουτούμι
το μεταλλικό σίδερο με διχάλα που έστρωνε τη στρώση
οι βελόνες,
τα σφυριά,
τα καρφιά ή πρόκες διαφόρων μεγεθών
οι Μεγάλες ψαλίδες και
η Ηλάγρα
το σαρμάνι που έκοβαν την οπλή του ζώου και την καθάριζαν πριν πεταλωθεί
με τα πέταλα, που ήταν συμπαγή ή πλάκες, και μη ή γερμανικά. Τα πέταλα πλάκες τα χρησιμοποιούσαν στα ορεινά, λόγο του εδάφους
Αφού επέλεγαν το κατάλληλο ξύλο έφτιαχναν τον σκελετό του σαμαριού. Προηγουμένως είχαν πάρει τα μέτρα του ζώου, πριν γίνει το σαμάρι, γι΄αυτό και έμεινε η φράση «Θέλει νου και γνώση, για να φτιάξει γαιδάρου στρώση».Εδώ έβαζαν όλη τους την τέχνη. Το παραμικρό ελάττωμα του σκελετού θα ενοχλούσε το ζώο και θα το εμπόδιζε στο φόρτωμα και στο περπάτημα. Ένα σαμάρι (ο σκελετός και η στρώσει) για να φτιαχτεί, έχοντας έτοιμα τα υλικά, όπως μας είπε ο μαστρογρηγόρης χρειαζόταν 3 ημέρες. Το καλοκαίρι για να γίνει στρωτή η στρώση έβρεχαν το βουτούμι για να είναι ευλύγιστο και να μην σπάει .Στο τέλος της στρώσης χρησιμοποιούσαν ένα διχαλωτό σίδερο και έβαζαν τεμάχια από βουτούμι, για να είναι η στρώση πλήρης ομοιόμορφη και ομαλή, για να μην πληγώνεται το ζώο. Για να κάνουν το κύρτωμα στις σανίδες του σαμαριού τις έβαζαν σε νερό, μούλιαζαν και μετά με τη χρήση της φωτιάς έδιναν την επιθυμητή κλίση στις σανίδες
Το ξύλινο σαμάρι (γιατί υπάρχει και μεταλλικό που έχουμε σε φωτογραφία), αποτελείται από τα παρακάτω εξαρτήματα με τα ονόματα που επικράτησαν στη λαϊκή γλώσσα των σαμαράδων. (Τα φωτογραφήσαμε τα κομμάτια του, για να καταλάβει ο αναγνώστης τη χρήση των εξαρτημάτων του σαμαριού).
το μπροστάρι (μπροστινό μέρος του σαμαριού),
το πισάρι (το πίσω μέρος),
τις παΐδες καβάλας (το πλαίσιο στο οποίο τέντωναν το δέρμα που χρησιμεύει ως κάθισμα)
και τις παΐδες πλάτης (τα πλάγια μέρη του σαμαριού).
Πρόσθεταν στη στρώση, το λεγόμενο σαμαροσκούτι (γέμισμα από βούρλα κυρίως ή μαρίτσα για να μην πληγώνεται το ζώο) και απέξω το καραβόπανο ή άλλο σκληρό πανί ή δέρμα και αποτελούσε το τελείωμα της στρώσης .Τα βούρλα και η μαρίτσα ήταν άφθονα στον ποταμό Πάμμισο τα οποία μαζεύαμε και πωλούσαμε. Μετά τα έργα του αναδασμού, το 1970, και την αποξήρανση του βάλτου, το βουτούμι το προμηθεύονταν από το χωριό Λάππα Αχαΐας, γιατί σταμάτησε να φυτρώνει λόγο της αποξήρανσης.
Βασικά εξαρτήματα του σαμαριού ήταν τα κολιτσάκια (τα κάρφωναν στο για να σφίγγουν την τριχιά που ήταν το σχοινί φορτώματος. Πριν χρησιμοποιηθεί η τριχιά την έτριβαν με σαπούνι , για να είναι ευλύγιστη στο φόρτωμα και να μην φθείρεται γρήγορα από τη χρήση της και τα καιρικά φαινόμενα. Στο κολιτσάκι που κάρφωναν στο πισάρι, βίδωναν την αρτζέλα που ήταν ένας ειδικός χαλκάς, όπου στερεωνόταν τα λεγόμενα μπαλντούμια που ήταν τα λουριά για τα καπούλια, για να στερεώνετε και ισορροπεί το σαμάρι στο σώμα του ζώου. Τα κολάνια και μπαλντούμια
(σιδεράδες). Για ευκολία στο φόρτωμα η τριχιά τοποθετείται με τέτοιο τρόπο στο σαμάρι ώστε δεξιά και αριστερά να σχηματίζει είδος σκαλοπατιού.
Στην κοιλιά του ζώου προσαρμόζεται ένα δερμάτινο λουρί (η ίγκλα) που σφίγγει το σαμάρι με το σώμα του ζώου. Για ασφαλέστερο φόρτωμα, όχι πάντα, ένα λουρί δένεται και στο στήθος του ζώου. Εάν το ζώο ήταν ψηλό υπήρχε και το πέδιλο που το ονόμαζαν σκάλα, για να μπορεί ο αναβάτης να το πατά και να ανεβαίνει ευκολότερα στο ζώο.
Τέλος, έφτιαχναν και καπίστρια στολίζοντάς τα με ωραίες πολύχρωμες χάντρες. Όταν γινόταν η μεταφορά φαγώσιμων προϊόντων στο ζώο βάζαμε μουσούδα, για να προστατεύεται το μεταφερόμενο προϊόν. Ανάλογα το τι μεταφέραμε είχαμε και διαφορετικούς τρόπους φορτώματος, όπως δείχνουν οι φωτογραφίες.
Οι σαμαράδες, συνήθως έκαναν και τη δουλειά του πεταλωτή. Με την ηλάγρα (μεγάλη τανάλια) έβγαζαν τα παλιά πέταλα, καθάριζαν την οπλή του ζώου με το σαρμάνι και κάρφωναν τα καινούργια πέταλα .Τέλος περνούσαν με ειδικό βερνίκι την οπλή. 
Όλα σχεδόν τα χωριά είχαν σαμαράδες και στην Οιχαλία, λόγο και του παζαριου ήταν 7, Μελιγαλά 4, Αγιο Φλώρο 2, Διαβολίτσι 3 Κοπανάκι λογο παζαριου 7 και Βαλύρα 1.
Τα επαγγέλματα του Σαμαρά , καροποιού και σιδερά, ανθούσαν την εποχή1960-1970. Με τη χρήση των τρακτέρ και αυτοκινήτων, άρχισε η μείωση των ζώων και των επαγγελμάτων . 
Οι σιδεράδες είναι οι τεχνίτες που κατασκεύαζαν στο αμόνι σιδερένια εργαλεία, όπως υνιά για το αλέτρι, αξίνες , κασμάδες, τσάπες, τσεκούρια, δρεπάνια, σφυριά, βαριές, αλλά και διάφορα σιδερένια εξαρτήματα όπως καρφιά, μεντεσέδες.
Τους αποκαλούσαν και "γύφτους", αφού οι περισσότεροι που ασκούσαν το επάγγελμα αυτό ήταν γύφτοι..
Είχαν το καμίνι όπου φυσούσαν με μια φυσούνα κατασκευασμένη κυρίως από δέρμα και ξύλο ώστε να κρατάει τη φωτιά αναμμένη και σε υψηλή θερμοκρασία. Σ΄ αυτή τη φωτιά ζέσταιναν τα σίδερα για να τα κάνουν πιο εύπλαστα και στη συνέχεια τα έπιαναν με μια μεγάλη τανάλια και τα έβαζαν πάνω στο αμόνι. Η βαφή(κοκκίνισμα του σιδήρου στη φωτιά) και η ανόπτηση (το βούτηγμα του σιδήρου στο κρύο νερό) έκαναν το σίδηρο ανθεκτικό και σκληρό και εδώ φαινόταν η λεπτομέρεια της μαστοριάς του κάθε τεχνίτη
Το αμόνι ήταν μια μεγάλη σιδερένια βάση πάνω στην οποία έβαζαν τα σίδερα που θα επεξεργάζονταν. Εκεί χτυπούσαν το κοκκινισμένο από τη φωτιά σίδερο μ΄ ένα μεγάλο σφυρί και του έδιναν τη μορφή που ήθελαν.


Κυριακή 9 Σεπτεμβρίου 2018

ΜΕΛΕΤΩΝΤΑΣ ΤΙΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΗΓΕΣ-ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΑ ΑΡΧΕΙΑ (ΕΛΛΑΔΑ 2012-2014)

Petros Sarantakis
ΤΡΙΠΟΛΗ ΑΡΚΑΔΙΑΣ

ΜΕΛΕΤΩΝΤΑΣ ΤΙΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΗΓΕΣ-ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΑ ΑΡΧΕΙΑ (ΕΛΛΑΔΑ 2012-2014)

Ήταν άνοιξη του 2011 όταν η Παναρκαδική Ομοσπονδία Αμερικής μου εμπιστεύθηκε την έρευνα για την Μετανάστευση των Αρκάδων στην Αμερική. Το ταξίδι που ακολούθησε στα επόμενα χρόνια, στην Ελλάδα και την Αμερική, υπήρξε συγκλονιστικό και όλα εκείνα που μας αποκάλυψαν οι άνθρωποι και οι γραπτές πηγές συνθέτουν και αναδεικνύουν το Έπος της Αρκαδικής Μετανάστευσης στην Αμερική αλλά και την σπουδαία προσφορά των ΑΡΚΑΔΩΝ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ στις δύο Πατρίδες. Στη Μητέρα Πατρίδα και στη Θετή Πατρίδα.
Τώρα λοιπόν που η μηχανή στο τυπογραφείο και τα μελάνια της εκτύπωσης ετοιμάζονται να αποτυπώσουν πάνω στο χαρτί το δάκρυ, την υπομονή, την εργατικότητα, τη νοσταλγία και την προσφορά του αρκάδα μετανάστη είναι χαρά μου να μοιραστώ μαζί σας κάποιες στιγμές από αυτό το υπέροχο ταξίδι.
Ευχαριστούμε θερμά τους συγγραφείς, τους ερευνητές, τους αρθρογράφους μαζί με τους υπεύθυνους των βιβλιοθηκών, των δημόσιων και ιδιωτικών αρχείων για την εμπιστοσύνη τους και τη φιλοξενία τους
1 Αρχείο Γεωργίου Πετρόπουλου-Σαγιά (Καρβούνι) 2 Αρχείο Γεωργίου Μαργέτη (Κολλίνες) 3 Αρχείο Γεωργίου Πετρόπουλου-Σαγιά (Καρβούνι) 4 Γενικά Αρχεία του Κράτους (παράρτημα Τρίπολης).

Δευτέρα 27 Αυγούστου 2018

Θρήνος στους Έλληνες του Καναδά – Νεκρό από πυροβολισμούς 10χρονο κοριτσάκι με καταγωγή από την Αρκαδία

   Eιδήσεις    

Τετάρτη, 25 Ιουλίου 2018


* Ρεπορτάζ - Έλλη Αρτοπούλου

Μακελειό στην ελληνική συνοικία του Τορόντο συνέβη την Κυριακή με δύο νεκρούς και δεκατρείς τραυματίες. Ξαφνικά, ακούστηκαν πυροβολισμοί και ακολούθησε πανικός, με τους ανθρώπους που ήταν στην περιοχή να τρέχουν να σωθούν. Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι έπεσαν πάνω από 20- 30 πυροβολισμοί εκείνη τη νύχτα. Το αποτέλεσμα … τραγικό. Ένα 10χρονο κορίτσι και μία 18χρονη κοπέλα σκοτώθηκαν, ενώ άλλοι δεκατρείς άνθρωποι τραυματίστηκαν.
Το 10χρονο κοριτσάκι Julianna Kozis που έφυγε τόσο άδικα και πρόωρα από τη ζωή είχε καταγωγή από την Αρκαδία.
H γιαγιά της 10χρονης ήταν από το χωριό Κάψια Αρκαδίας ( Σκουντριανού στο επώνυμο) ενώ ο παππούς της από την Μεγαλόπολη (Αντριόπουλος).
Η μαμά της 10χρονης λέγεται Βούλα Αντριοπούλου (το πατρικό της) με καταγωγή από το Κάψια και ο μπαμπάς της Donny Kozis είναι από την Φλώρινα.
Το Καλημέρα Αρκαδία και η Έλλη Αρτοπούλου μίλησε αποκλειστικά με συγγενή τους από το Κάψια Αρκαδίας ο οποίος ανέφερε μεταξύ άλλων … πως η οικογένεια είχε πάει μια βόλτα σε ένα ελληνικό μαγαζί ως οικογένεια και δεχτήκανε σφαίρες. Ο μπαμπάς 3 σφαίρες και η 10χρονη 2 σφαίρες η μια στο πόδι και η άλλη στην καρδιά.

Στον Εθνικό Κήρυκα, διαβάζουμε …
Ο τραυματίας πατέρας ήθελε να δει την κόρη του πριν αυτή «φύγει»

Σύμφωνα με καναδικά ΜΜΕ, όπως η Toronto Sun, ο πατέρας της Julianna, Donny Kozis, μετά την επίθεση στην Greektown μεταφέρθηκε στο St. Mikes Hospital καθώς είχε σοβαρά τραύματα ο ίδιος. Δεν ήταν όμως μόνο αυτό, καθώς, όπως επεσήμανε το άρθρο, πέρα από τα τραύματα έπρεπε να κάνει κάτι που κανείς γονιός δεν θα πρέπει ποτέ να κάνει.
Οταν κατέστη σαφές ότι το μικρό κορίτσι μου δεν πρόκειται να επιβιώσει, κάτι που μετέδωσε πρώτος ο Russ Courtney του Newstalk 1010, μεταφέρθηκε εσπευσμένα στο Sick Kids Hospital με ασθενοφόρο για να είναι με την σύζυγό του Βούλα (Voula) και τον γιο του Αναστάσιο (Anastassios, Anthony) για να αποχαιρετήσουν την Julianna.

Τι έγραψε η Toronto Star
H 10χρονη Julianna Kozis, ήταν αθλήτρια συγχρονισμένης κολύμβησης που ζούσε με την οικογένειά της στο Markham.
Ο δήμαρχος της πόλης, Frank Scarpitti εξέφρασε τα συλλυπητήριά του στην οικογένειά Kozis και στους οικείους. «Αυτή η σπαραχτική ιστορία μιλά στον αδιάρρηκτο δεσμό ενός πατέρα και της κόρης του», έγραψε σχετικά με τις αναφορές ότι ο πατέρας του κοριτσίου, ο Donny Kozis, ο οποίος τραυματίστηκε επίσης από τους πυροβολισμούς μεταφέρθηκε από το ιατρικό προσωπικό δίπλα στην κόρη του στο Hospital for Sick Children.
«Αυτή η πράξη χωρίς νόημα μας έχει συνταράξει και μας πληγώνει», πρόσθεσε για την επίθεση στην Greektown. «Στεκόμαστε στο πλευρό των θυμάτων, τους πρώτους που ανταποκρίθηκαν για βοήθεια και όλες τις κοινότητες που επηρεάζονται από αυτή την τραγωδία».
Η Vaneesha Selvarajah, 12 ετών, είπε πως ήταν φίλη και γείτονας της Julianna Kozis. Κάθε πρωί πήγαιναν με την μητέρα της ομογενούς στο σχολείο, ενώ έπαιζαν μαζί στον δρόμο μόλις το περασμένο Σάββατο. Η Julianna, ανέφερε η Selvarajah «αγαπούμε» να κάνει «ρόδες» (cartwheels) και άλλες κινήσεις γυμναστικής.
«Θα μιλούσαμε πολύ. Αγαπούσε την συγχρονισμένη κολύμβηση, ενώ τον χορό», δήλωσε, σκουπίζοντας τα δάκριά της.
Ο σύμβουλος της πόλης του Τορόντο, Jim Karygiannis (Ward 39, Scarborough-Agincourt) σημείωσε ότι έμαθε για τον θάνατο του κοριτσίου την Τρίτη το πρωί. Ετρεμε καθώς είπε ότι ήξερε και τους δύο γονείς της Julianna για χρόνια. Η μητέρα της μάλιστα ήταν εθελόντρια στις εκστρατείες του.
Οι γονείς της, και οι δύο ελληνικής καταγωγής, μεγάλωσαν «σε απόσταση 50 ποδιών ο ένας από άλλο», σε αυτή την περιφέρεια, τόνισε. «Είναι υπέροχες οικογένειες».
Η πόλη του Markham ανακοίνωσε ότι οι σημαίες θα είναι μεσίστιες στην μνήμη της Julianna και των άλλων θυμάτων της επίθεσης.

_____

'Ερευνα για την Μετανάστευση των Αρκάδων στην Αμερική



Petros Sarantakis
ΒΛΑΧΟΚΕΡΑΣΙΑ


Αρκαδία, Αμερική, μετανάστευση, υπερωκεάνια, Καστιγκάρι, ιμιγκρέσιον, τρενογραμμές, πέτουλες, μίνες, ρεστοράν, τσέκια, ελληνικές κοινότητες, ομογενειακοί σύλλογοι, προσφορές, φιλανθρωπίες, εθνική προσφορά, λέξεις και έννοιες σκόρπιες-άλλες συγκεκριμένες και άλλες συγκεχυμένες- μέσα στο μυαλό μου ήταν, ως και λίγα χρόνια πριν.

Ήταν άνοιξη του 2011 όταν η Παναρκαδική Ομοσπονδία Αμερικής μου εμπιστεύθηκε την έρευνα για την Μετανάστευση των Αρκάδων στην Αμερική. Το ταξίδι που ακολούθησε στα επόμενα χρόνια, στην Ελλάδα και την Αμερική, υπήρξε συγκλονιστικό και όλα εκείνα που μας αποκάλυψαν οι άνθρωποι μαζί με τις γραπτές πηγές συνθέτουν και αναδεικνύουν το Έπος της Αρκαδικής Μετανάστευσης στην Αμερική αλλά και την σπουδαία προσφορά των Αρκάδων της Αμερικής στις δύο Πατρίδες. Στη Μητέρα Πατρίδα και στη Θετή Πατρίδα. 
Τώρα λοιπόν που η μηχανή στο τυπογραφείο και τα μελάνια της εκτύπωσης ετοιμάζονται να αποτυπώσουν πάνω στο χαρτί το δάκρυ, την υπομονή, την εργατικότητα, τη νοσταλγία και την προσφορά του αρκάδα μετανάστη είναι χαρά μου να μοιραστώ μαζί σας κάποιες μοναδικές στιγμές από αυτό το υπέροχο ταξίδι. 

Α. ΣΤΗ ΓΟΡΤΥΝΙΑ (2012-2014)
Κάποιοι από εκείνους που βρέθηκαν στο διάβα μας, μας βοήθησαν στην έρευνά μας και τους ευχαριστούμε θερμά. 
1 Ο παπά Θέμης Δουρίδας στο Βαλτεσινίκο 2 Ο Σπύρος Σεργόπουλος στη Δημητσάνα 3 Ο Άγγελος Γάκης στο Βυζίκι 4 Ο Γιάννης Καραλής στους Παραλογγούς 5 Ο Βασίλης Κοτέλος στην Καρύταινα 6 (+) Ο Πολυνίκης Παπούλιας στο Ψάρι Τρικολώνων. Και άλλοι πολλοί που έχουν τις θερμές ευχαριστίες μας.